Er bestaan in ons land meer dan 300 particuliere zorginstellingen. Hier kun je ook terecht voor medische behandelingen die vroeger alleen door ziekenhuizen werden verricht, zoals het verwijderen van spataderen. Deze behandelingen worden meestal ook gewoon vergoed. Het is natuurlijk fijn dat er veel te kiezen valt. Maar waar moet je op letten als je een goede zorgaanbieder wil?

Bij particuliere zorginstellingen denken veel mensen aan plastische chirurgie. Maar er zijn ook klinieken waar je terecht kunt voor onderzoeken en behandelingen die voorheen waren voorbehouden aan ‘gewone’ ziekenhuizen. Denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van spataderen, de behandeling van een liesbreuk, staaroperaties of orthopedische behandelingen. Het gaat hierbij om relatief eenvoudige, veel voorkomende aandoeningen.

Het aantal particuliere zorginstellingen is de afgelopen tien jaar fors toegenomen. Inmiddels telt ons land meer dan 300 van dergelijke instellingen of vestigingen. Hier werden in 2011 (het meest actuele cijfer) 750.000 behandelingen uitgevoerd, 100.000 meer dan het jaar ervoor. 7 procent van de Nederlanders heeft zich weleens in zo’n kliniek laten behandelen. Dat aantal zal de komende jaren nog verder stijgen, gezien de toename van het aantal behandelingen.

Privékliniek

Er zijn twee soorten particuliere zorginstellingen. De eerste categorie betreft privéklinieken. In deze instellingen hoeven geen medisch specialisten te werken. Je kunt bijvoorbeeld ook worden geholpen door een basisarts, verpleegkundige of fysiotherapeut.

Deze klinieken hoeven geen WTZi toelating (vergunning van de overheid) te hebben, zoals zelfstandige behandelcentra. Wel staan ze, net als zelfstandige behandelcentra, onder toezicht van de inspectie. De behandelingen in deze kliniek moet je zelf betalen, want deze worden niet vergoed door de zorgverzekeraar.

Zelfstandig behandelcentrum

De tweede groep bestaat uit zelfstandige behandelcentra (zbc's). Hier werken minimaal twee medisch specialisten samen. Anders dan bij privéklinieken worden behandelingen en onderzoeken in zbc's veelal wèl vergoed door de zorgverzekering. Ook moet de kliniek worden toegelaten door het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG), om zorg te mogen leveren. Deze instellingen zijn wettelijk gelijk gesteld met ziekenhuizen.

In veel gevallen (40 procent van de zbc's) is er overigens ook een relatie met een ziekenhuis in de regio, bijvoorbeeld omdat een bestuurder van de zorginstelling ook als specialist in een ziekenhuis werkzaam is.

Kortere wachtlijsten

Particuliere klinieken hebben enkele voordelen ten opzichte van reguliere ziekenhuizen. Zo leggen ze zich veelal toe op enkele veel voorkomende aandoeningen, waardoor ze veel expertise opbouwen. Dat komt de kwaliteit ten goede.

Ook zijn de wachtlijsten vaak korter of ontbreken deze zelfs, omdat er geen spoedgevallen tussendoor komen en dergelijke instellingen vanwege hun specialisme doelmatiger kunnen werken. Verder werken ze vaak goedkoper, omdat ze minder overhead hebben, een dure intensive care ontbreekt en de behandelingen minder complex en beter planbaar zijn. Volgens schattingen van de Nederlandse Zorgautoriteit liggen de tarieven van zbc's gemiddeld 10 tot 15 procent lager dan bij andere ziekenhuizen.

Vergelijken

Toch is het te kort door de bocht om te stellen dat je altijd beter uit bent in een zelfstandige kliniek, stelt Edmond Hilhorst, oprichter van vergelijkingswebsite Independer. "In het algemeen geldt dat je eenvoudige behandelingen, zoals ooglaserbehandelingen, prima in een privékliniek kunt laten uitvoeren, terwijl je voor complexere behandelingen beter naar een regulier ziekenhuis kunt. Maar er zijn uitzonderingen: er bestaan bijvoorbeeld ook zelfstandige klinieken die toch een wachtlijst hebben. Bovendien verschilt de kwaliteit van de behandeling per instelling." Hij adviseert daarom om per behandeling zorgaanbieders met elkaar te vergelijken.

Een handig hulpmiddel daarbij is de 'Independer kwaliteitsscore', een indicator die de kwaliteit van een zorginstelling en specifieke afdeling weergeeft. De score is gebaseerd op drie bronnen: de ervaringen van patiënten, de meningen van huisartsen en objectieve medische informatie.

ZKN-keurmerk

Verder is het ook verstandig te checken of de zorginstelling het zogeheten ZKN-keurmerk heeft. Dit is een kwaliteitswaarborg, afgegeven door Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN),  de brancheorganisatie voor zelfstandige klinieken in Nederland. Om dit keurmerk te mogen voeren, moeten klinieken voldoen aan allerlei eisen, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid en hygiëne, de kwaliteit van de zorg en nazorg en de deskundigheid van het personeel.

Klinieken met het ZKN keurmerk worden door een onafhankelijke keuringsinstantie jaarlijks gecontroleerd. Meer dan 150 klinieken, met meer dan 250 vestigingen (zowel zbc's als privéklinieken), hebben zo'n keurmerk. Op deze site kun je checken welke organisaties het keurmerk hebben of zoeken welke ZKN-keurmerk-klinieken een bepaalde behandeling aanbieden.

BIG-register

Wil je weten of de behandelaar bevoegd is, surf dan ook eens naar het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). In deze database staan acht beroepsgroepen geregistreerd: apothekers, artsen, fysiotherapeuten, gezondheidszorgpsychologen, psychotherapeuten, tandartsen, verloskundigen en verpleegkundigen. Je kunt hier ook zien wat het specialisme van de zorgverlener is en of hij of zij een tuchtrechtelijke maatregel opgelegd heeft gekregen.

Dekking

Een ander belangrijk aspect om op te letten is de dekking door de verzekeraar. Dit is met name van belang voor mensen met een naturapolis, waarbij de zorg rechtstreeks door de zorgverzekeraar wordt betaald. Sinds januari loop je met zo'n polis het risico dat je de behandeling niet volledig krijgt vergoed als deze wordt verricht door een zorgverlener waarmee jouw verzekeraar geen contract heeft afgesloten (met uitzondering van spoedeisende hulp).
Bij een restitutiepolis heb je wel een vrije zorgkeuze. Maar er zijn wel enkele verzekeraars die een maximumvergoeding hanteren. Is de behandeling duurder, dan moet je bijbetalen. Hilhorst merkt dat er door verzekeraars selectiever wordt gecontracteerd en meer wordt gestuurd.

Wil je onaangename verrassingen voorkomen, check dan vooraf of de behandeling of het onderzoek wel volledig wordt vergoed door je zorgverzekeraar.
Op de site van Independer kun je zien bij welk ziekenhuis je terecht kunt met jouw zorgpolis. Heb je een goede zorgaanbieder op het oog, dan kun je ook nagaan welke verzekeraars met deze partij een contract hebben afgesloten.
Het is wel verstandig om daarnaast bij je zorgverzekeraar te verifiëren of de gewenste behandeling ook echt wordt vergoed: de informatie op de site van Independer kan soms worden ingehaald door de actualiteit.

Bijleggen

Als een verzekeraar een behandeling niet volledig vergoedt, hoeft dat geen probleem te zijn, meent Marijn Lamers, manager kwaliteit en veiligheid bij ZKN. Volgens hem leggen instellingen met het ZKN-keurmerk vaak het verschil bij. Klinieken nemen dan genoegen met het bedrag dat de verzekeraar vergoedt, waardoor jij als patiënt niet hoeft bij te betalen.

Lees ook

Waar laat ik mijn gezicht strak trekken?

Snortransplantatie nodig? Turkse chirurgen bieden oplossing

Chirurgen in VS boos om belasting op cosmetische ingrepen

We geven ruim 5500 euro per persoon uit aan zorg

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl